SERA GAZI SALIMI
Sera Gazı Emisyonlarının İzlenmesi
Sera gazı emisyonlarının izlenmesi, iklim değişikliğiyle mücadelede hayati öneme sahip bir süreçtir. Özellikle sanayi, enerji, ulaşım ve tarım sektörlerinden kaynaklanan karbon ayak izi, küresel ısınmanın en büyük tetikleyicilerindendir. Bu nedenle emisyon takibi, hem çevresel sürdürülebilirlik hem de yasal uyumluluk açısından kurumlar için bir zorunluluk haline gelmiştir.
Peki, sera gazı emisyonları nasıl izlenir? Bu süreç genellikle belirli metodolojiler ve uluslararası standartlar doğrultusunda gerçekleştirilir.
ISO 14064, GHG Protocol gibi sistemler, işletmelerin sera gazı hesaplaması yapabilmesi için yaygın olarak kullanılan standartlardır. Bu standartlar sayesinde şirketler, emisyon kaynaklarını belirleyerek hangi alanlarda iyileştirme yapılabileceğini analiz eder.
Neden Emisyon İzleme Yapmalıyız?
- Yasal Uyum: Avrupa Yeşil Mutabakatı, AB Emisyon Ticaret Sistemi (ETS) gibi uluslararası düzenlemeler, firmaların sera gazı raporlaması yapmalarını zorunlu kılmaktadır.
- Kurumsal Sorumluluk: Çevresel etkilerini izleyen ve azaltan şirketler, hem tüketici nezdinde güven kazanır hem de yatırımcılar tarafından daha fazla tercih edilir.
- Enerji Verimliliği: Emisyon takibi, enerji kullanımının optimize edilmesine ve maliyetlerin düşürülmesine katkı sağlar.
Sera Gazı Emisyonlarının Hesaplanması
Sera gazı emisyonlarının hesaplanması, iklim değişikliğiyle mücadele ve sürdürülebilirlik stratejilerinin temelini oluşturan kritik bir süreçtir. Günümüzde şirketler, kurumlar ve hatta bireyler, çevresel etkilerini azaltmak için karbon ayak izi hesaplama yöntemlerine başvurmaktadır. Bu hesaplamalar, hem çevresel sorumluluk hem de yasal uyumluluk açısından büyük önem taşır.
Sera Gazı Emisyonları Nedir?
Sera gazları (GHG); karbondioksit (CO₂), metan (CH₄), diazot monoksit (N₂O) ve florlu gazlardan oluşur. Bu gazlar, atmosferde ısıyı tutarak küresel ısınma ve iklim değişikliği gibi çevresel tehditlerin başlıca nedenlerini oluşturur. Bu nedenle bu gazların salınım miktarlarını belirlemek, sera gazı yönetimi açısından hayati bir adımdır.
Emisyon Hesaplama Süreci Nasıl İşler?
Sera gazı emisyon hesaplaması, genellikle üç kapsamda (Scope 1, Scope 2 ve Scope 3) ele alınır:
- Scope 1: Doğrudan emisyonlar (örneğin, tesis içi yakıt kullanımı)
- Scope 2: Dolaylı enerji kaynaklı emisyonlar (elektrik, buhar, ısı kullanımı)
- Scope 3: Tedarik zinciri, ulaşım, çalışan seyahatleri gibi dolaylı emisyonlar
Bu kapsamlar, GHG Protocol ve ISO 14064 gibi uluslararası standartlara göre hesaplanır. Böylece doğru ve karşılaştırılabilir emisyon verileri elde edilir.
Sera Gazı Emisyonlarının Raporlanması
Sera gazı emisyonlarının raporlanması, iklim değişikliği ile mücadelede kurumların sorumluluklarını yerine getirmesini sağlayan en önemli araçlardan biridir. İşletmelerin çevresel etkilerini ölçmesi ve kamuoyuyla paylaşması, hem yasal uyumluluk hem de kurumsal sürdürülebilirlik açısından stratejik bir gerekliliktir. Günümüzde karbon ayak izi raporlaması, sadece gönüllülük esasına dayalı değil, aynı zamanda birçok sektörde zorunlu hale gelmiştir.
Sera Gazı Emisyonu Raporlaması Nedir?
Sera gazı raporlaması, bir kurumun belirli bir zaman diliminde gerçekleştirdiği faaliyetler sonucunda atmosfere saldığı sera gazı miktarlarının belge ve verilerle ortaya konulması sürecidir. Bu süreçte, karbondioksit (CO₂) başta olmak üzere metan (CH₄), azot oksit (N₂O) ve diğer zararlı gazlar değerlendirilir. Raporlamada uluslararası standartlar ve metodolojiler temel alınır. En yaygın kullanılan standartlar şunlardır:
- GHG Protocol (Greenhouse Gas Protocol)
- ISO 14064 Standardı
- CDP (Carbon Disclosure Project) Raporlaması
Raporlama Kapsamları (Scope 1-2-3)
Emisyon raporları, genellikle üç kapsamda hazırlanır:
- Scope 1: Doğrudan emisyonlar (örneğin, üretim tesisindeki yakıt kullanımı)
- Scope 2: Dolaylı enerji kaynaklı emisyonlar (satın alınan elektrik, buhar vb.)
- Scope 3: Tedarik zinciri, lojistik, atık yönetimi gibi dolaylı emisyonlar
Bu kapsamlar, emisyon kaynaklarının detaylı bir şekilde analiz edilmesine olanak tanır.
MRV Danışmanlığı (Monitoring, Reporting and Verification)
MRV danışmanlığı (Monitoring – Reporting – Verification), işletmelerin sera gazı emisyonlarını izleme, raporlama ve doğrulama süreçlerini etkin şekilde yönetmesini sağlayan profesyonel bir hizmettir. Özellikle iklim değişikliğiyle mücadele, karbon ayak izi yönetimi ve yasal uyumluluk hedefleri doğrultusunda, MRV sistemi kurulumu kurumlar için stratejik bir zorunluluk haline gelmiştir.
MRV Nedir?
MRV, İngilizce “Monitoring, Reporting, Verification” kelimelerinin baş harflerinden oluşur:
- Monitoring (İzleme): Emisyon kaynaklarının belirlenmesi ve düzenli veri toplanması
- Reporting (Raporlama): Elde edilen verilerin standartlara uygun şekilde raporlanması
- Verification (Doğrulama): Bağımsız üçüncü taraflarca raporların doğruluğunun onaylanması
Bu üç aşamalı yapı, sera gazı emisyon yönetimi süreçlerinde şeffaflık, izlenebilirlik ve güvenilirlik sağlar.
MRV Danışmanlığının Kapsamı
Profesyonel MRV danışmanlığı hizmeti, şu başlıkları kapsar:
- Emisyon kaynaklarının analizi
- MRV planlarının hazırlanması
- Karbon hesaplama metodolojilerinin belirlenmesi
- GHG Protokol ve ISO 14064’e uyumlu raporlamalar
- Bağımsız doğrulama süreci hazırlığı
- Yetkili doğrulayıcı kuruluşlarla koordinasyon